Gambia 2017

2017 Gambia

Amsterdam, 9-1-2017

Het kostte vrijdag een crisisberaad om tot consensus te komen maar we hebben besloten om naar Gambia te gaan en niet om te boeken. Die mogelijkheid was er wel vanwege de dreigende onrust in Gambia. Na jarenlang een stabiele factor te zijn geweest in de regio is dat plotseling veranderd.
Voor degenen die de summiere berichtgeving in Nederland helemaal hebben gemist:
Op 1 december verloor Jammeh, die 22 jaar geleden via een coup aan de macht was gekomen de verkiezingen. Aanvankelijk verklaarde hij te gaan aftreden maar toen er iemand van de oppositie vertelde dat ze hem gingen vervolgen veranderde hij van mening en zei hij dat er met de stemmen was gesjoemeld.
De EU van West-Afrika (ECOWAS) waar Gambia ook lid van is kwam naar buiten met het verhaal dat hij tot 19 januari had om de macht over te dragen en dat ze anders zouden ingrijpen. Ook Engeland en de VS schaarden zich achter de oppositie.
Er werd vervolgens wel een diplomatie-offensief ingesteld richting Jammeh om hem te bewegen te vertrekken en er kwam vervolgens nog maar sporadisch iets naar buiten, waarvan de dreigende sluiting van de luchthaven de meest dreigende voor ons was. Het reisadvies van BZ en andere landen werd echter niet aangepast.
Binnen club Gerrit waren de meningen verdeeld. Wat was het risico? Alle toeristenvluchten gingen door en de situatie leek rustig. Zou dat kunnen omslaan intern? Zou er een gewapend conflict kunnen komen voor de 19e - we vliegen volgens plan de 18e terug. 
Alles afwegend leek ons de meest voor de hand liggende conclusie dat de macht op dit moment nog ondubbelzinnig bij Jammeh ligt en er intern geen onrust te verwachten is vanwege de repressie en de verwachting dat er van buitenaf zal worden ingegerepen. Ook een ingrijpen voor de 19e ligt niet voor de hand vanwege de diplomatieke druk die wordt uitgevoerd door ECOWAS.
Vrijdagavond heb ik nog vriend Ben gesproken uit Ivoorkust die de politiek in de regio erg goed kent en daarbij ook zelf zeer betrokken is. Hij verwacht geen onrust en geen ingrijpen voor maart als de politieke druk dan geen resultaat heeft opgeleverd.
Zondag kwam er een verklaring van de president van Liberia - tijdelijk voorzitter van ECOWAS- die. Verklaarde dat ze vooralsnog een vreedzame machtsoverdrag nastreven en geen directe plannen hebben om militair in te grijpen.
Voor de liefhebbers van het democratisch proces kan ik overgongens nog melden dat de leider van de oppositie Barrow, de president Elect, een ex bodyguard van Jammeh blijkt te zijn die het onder zijn regime tot rijk zakenman heeft geschopt en vervolgens naar de oppositie is gestapt
Na Sri Lanka direct na de Tsunami, Oeganda en Rwanda in 2013 na opstanden aan de grens met Congo en de Filipijnen in 2014 na de zware orkanen hebben we er weer een spannende betemming bij.
Vanmiddag om 16.15 uur vliegen we rechtstreeks op Banjul en omstreeks middernacht komen we aan in de Nemasu Eco Lodge in Gunjur, aan het strand in een vissersplaats ver buiten de toeristische zone. Morgen nog relaxen en een plaatselijke ronde en dan langs de big river de jungle in.



Gunjur,   10-1-2017

De eerste verrassing was de fietsdoos van Jurjen waarin niet het oude witte monster zat maar een compleet nieuwe fiets, groen met pinion in de bracket van porche, het nieuwste van het nieuwste. Had hij geheim gehouden.
We waren na het prepareren van de fietsen en de massage vanwege mijn rug pas laat weg maar doken toen ook wel meteen echt Afrika in. De kindertjes roepend langs de weg, de vrouwen met vrachten torsend op het hoofd, de handbeschilderde winkeltjes, rul rood zand op de b-wegen.
Zigzaggend over de weg om de berijdbare stuken te zoeken bereikten we Sanyang vissersdorp, een typisch Afrikaanse intense maar toch rustige chaos van boten, houten hutjes en kleurrijke mensen, veel kinderen en vrouwen aan het werk iets verder op het strand en de mannen bij de boten bij de zee. Wonderlijke vissen als de gitaarvis die inderdaad op een gitaar lijkt, grote kreeften en reuzenslakken van 30 cm dik. Overal direct contact, bijvoorbeeld met Binda van 20 met kindje Mamoud van 1 en niet getrouwd met de vader en met Mr Sanko, de deputy headmaster van een school in Serakunda die we volgende week gaan bezoeken, als we terug zijn.
Vlakbij was het ruime mooie strand niet ten onrechte Paradise beach genaamd, ver van de toeristenstrip met wat lokale tentjes waar je verse sapjes en vis kan bestellen. Weer zeker 20 nieuwe vrienden gemaakt vandaag. In Afrika heb je vrienden.
Niets te merken van politieke spanning al begon de chauffeur van de Nemesu Lodge die ons kwam ophalen er meteen over. Jammeh blijkt eenDjollah en hij is net als Barrow een Mandinka. Dat speelt dus ook mee zoals overal in Afrika.
We zitten hier op een paradijsje. Mooie ronde hutten met eigen douche, 50 meter van ons eigen strand. Alles eco gerund door een Australier en veel relaxte Gambianen. alles is gecentreerd rond het restaurant met bar waarvandaan je de zee ziet liggen. Op het strand een paar ligstoelen, rechts zicht op een vissershaventje en een grote Moskee tussen de palmbomen, links leegte, de zee en de vogels en hier en daar een koe die hier op het strand lopen.
In het bos langs het strand zie je op elke tak een nieuwe vogel, vaak in spectaculaire kleuren, grote regenkoekoeks, kleine kleurige sunbirds, gieren en pelikanen hoog in de lucht.
Het was lekker fris vanochtend, rond de 19 graden en het warmde langzaam op, tot vanmiddag de 32 werd bereikt. De zee was een welkome verkoeling na een stoffige trip van 50 km. Het water had veen ideale temperatuur en er vwaren golven.
Vanavond eten we hier Domosa met botervis zodat we morgen de rivier langs kunnen rijden naar een lodge aan de Bintang Bolong, een zijtak van de grote Gambia

13 -1 Tendaba Camp
We kwamen hier over de grote southbankweg met stevige wind tegen maar het parkoers was toch heel wat simpeler en minder spannend dan dat van de eerste etappe toen we zigzaggend over smalle zandweggetjes reden. Zelfs de laatste strook naar Tendaba van de hoofdweg af was tot onze verbazing geasfalteerd.
Na een kleine 50 km werd de behoefte aan eten toch wel nijpend en onderweg kwamen we niets tegen. De eerste stop was een dorp met alleen een pomp. De meningen over de drinkbaarheid van het water zijn in het peleton tot op het einde verdeeld gebleven. Slechts twee bleven buikziektevrij.
De mensen die in grote getalen rond ons heen dromden vertelden dat er drie kilometer verder een winkel was en inderdaad vonden we daar een koelkast met wat haast koele softdrinks in zoals overal zeer beperkte hoeveelheden.
Een dorp verder was een halteplaats voor de afgeladen busjes die hier het openbaar vervoer verzorgen en dat zorgt voor een toestroom van verkoopsters van sinaasappels, papaya's, zakjes mango-ijs, pindakoekjes, alles wat we nodig hadden.
We streken daar neer vlak achter de politiecontrolepost die al het verkeer elke 10 km controleert. Meestal volstaat een beleefd praatje maar soms worden de paspoorten goed doorgenomen. "you have been to India", als mogelijk verdachte activiteit aanstippend.
In Tendaba dorp werden we opgevangen door een 'locale businessman' die ons voor 5000 naar de overkant en de weg wilde brengen de dag na de 'rustdag'. Hoe laat het kon wist hij niet. Hij moest dan eerst de rivier lezen.
Bij navraag in het kamp bleek dat vanwege het getij niet mogelijk voor de middag en dan zou het te warm en te laat zijn voor de ruim honderd kilometer naar Jinack island. Ze konden ons wel naar Kerewan brengen met elk getij. De local businessman wilde daar het dubbele voor en Frans bleek de aangewezen man voor een slecht nieuwsgesprek hetgeen de man tot tranen beroerde. Het voorschot mocht hij houden.
Teruglopend van het dorp pakte links een meisje van vier en rechts een jongetje van vijf met volle knuist mijn pink en zo liep ik met nieuwe familie Tida tegemoet, een lange mooie dame van voor in de 20 in smetteloos wit - hoe krijgen ze het voor elkaar zonder elketriciteit en stromend water in deze stoffigheid - die zei onderwijzeres te zijn. Contactgegevens uitgewisseld -dat gaat gemakkelijk in Afrika - en ze wilde mij haar huis laten zien. Dan wordt het nog verbazender hoe dat smetteloos wit tot stand komt.
In het camp heerste een leuke bedrijvigheid. De huisjes zagen er van buiten goed uit maar waren krakkemikkig, zeker het sanitair. Het buffet was echter een prettig terugkerend ritueel. Vijf stagiaires stonden steevast achter de tafels en hadden de taken verdeeld. Ze waren bij het ontbijt om 6.30 uur paraat en ook nog na de avondmaaltijd om 21.00, onverminderd vriendelijk, communicabel en enthousiast en dat voor 20 euro per maand.
Vanochtend zaten we om 7.30 uur in een boot naar de kreken aan de overkant van de rivier de Gambia die hier 2 km breed is. Buba is onze gids en hij ziet en weet veel . Fascinerend veel vogels zien we onderweg, drie soorten ijsvogels, pelicanen, talloze soorten reigers, een grote hoeveelheid slangehalsvogels. Mijn lijst staat inmiddels op 71 soorten.
Buba stelde voor om na de lunch op fietssafari te gaan naar het West Kiang NP 10 km verderop, het grootste van het land.
Om half vier reden we achter zijn verzetloze brik aan zigzaggend over spannende paadjes met rul zand door de afwisselende wildernis op zoek naar wrattenzwijnen, bushbucks en mangoesten. Die vonden we ook het stuk te voet niet maar wel een grote groep bavianen. Op de terugweg sprongen er drie rode colobusapen van 5 meter naar beneden en vlak voor mijn fiets vloog een groep parelhoenders op.
We kwamen bij Buba's dorp en werden uitgenodigd. Zijn moeder en tante ontvingen ons zingend en Buba maakte Baobapsap, aangenaam zuur en verfrissend, door het gepelde apenbrood in stukken met water in een teiltje te mengen. De familie was groot en kwam zich voorstellen.
We reden terug langs singletracks die soms overgroeid waren door de velden en de bossen en bereikten tegen het donker weer het camp.

15-1 rustdag
Jinack island is een merkwaardige plek. We zitten heel tropisch tijd te verdoen in een restaurantje in dorp 1 met een colaatje voor ons. We kwamen hier gisteren met de boot die ons op een strandje in de middle of nowhere had opgehaald. Op het strandje in het dorp aan de brede rivier werden we afgezet en moesten onze fietsen nog omhoog duwen over onfietsbare zandpaden tot aan het strand aan de andere kant van het eiland, over enorme cannabisvelden, waar veel mensen aan het werk waren, bewateren uit versgeslagen putten. Fotograferen werd niet op prijs gesteld.
De lodge ligt aan een strand voor ons zelf met mooie huisjes enl leek gerund te worden door Devon uit St. kitts maar later bleek Amadou van hier met zijn familie en honden er de scepter te zwaaien. Afrikaanse mankementen waren er natuurlijk wel, zoals het tweede huisje dat door het raam moest worden betreden omdat de vorige huurder de sloten had meegenomen. De belofte dat dat dezelfde dag zou worden opgelost werd niet opgevolgd tot niemands verrassing.
Het is een perfecte plek voor een rustdag. In de ochtend liepen we door de cashewnoten en cannabisplantages naar dit dorp waar Yankuba die mij gisteren al aansprak ons meenam naar dit restaurant aan het water. Yankuba is onderwijzer in Fass aan de noordoever en praat vrijuit over de politieke situatie. Hij verwoordt wat iedereen vindt: de dictator Jammeh moet weg. Iedereen heeft genoeg van hem. Iedereen hoopt en bidt dat het vreedzaam verloopt maar weg moet hij. 
De eigenaar van het restaurant heeft een afwijkende mening. Hij denkt dat Jammeh nergens bang voor is. Hij is meer door de intimidatie beinvloed dan Yankuba en heeft trouwens andere problemen. Zijn zonne-energie installatie werkt niet meer. Gekregen van een Nederlander. Of we even willen kijken. Na een half uur ploeteren krijgen Frans en met name Leon het voor elkaar en is de naam van de Nederlanders als briljant volkje wederom gered of bevestigd.
Op de terugkomst verdwalen we in de cannabisvelden en worden door een vriendelijke jongeman op het juiste pad gewezen. Terug blijkt de helft zin in een lunch te hebben en blijken de twee andere gasten, Zweden die het midden houden tussen Goths en hippies met nadrukkelijk homoseksuele uitstraling toch te kunnen praten, nadat Ibrahim van hier, hun vriend met ook duidelijk uiterlijke kenmerken van deze hier levengevaarlijke levenstijl hen het goede voorbeeld heeft gegeven. Maar misschien wordt dat hier net als cannabis gedoogd. Ook het strand lijkt hier trouwens op dat van Nederland, de kleur, de golven, de duinen.
Na de lunch rijden we over dat strand naar het noorden tot in Senegal waar we op een riviermonding stuiten. Aan de overkant een vissersdorpje en een mangrovebos. Een familie in kleurige gewaden zoekt een maaaltje aan kokkels en krabben bijeen. We rijden terug over het tropische noordzeestrand, langs zandbanken vol zeevogels die over een paar maanden weer in Nederland te zien zijn, aan de andere kant duinen met acacia's in plaats van duindoorn, een zacht briesje en 30 graden celcius onder de zon die langzaam naar de horizon verdwijnt.

17-1-2017
Nigeria oefent voor een inval in Gambia, Jammeh zegt niet te gaan wijken en zijn mandaat loopt morgen om 24.00 af tien minuten nadat we zijn opgestegen. Aan de andere kant schijnt al de helft van zijn kabinet te zijn verdwenen en kan hij rekenen op de steun van zo'n 300 trouwe lijfwachtsoldaten. Als ze geen Spartaanse krachten hebben kan dat nooit lang duren. We gaan er vooralsnog vanuit dat we morgen hier vertrekken in de lodge na het diner om 20.00 uur en op tijd weg zijn.
Gisteren reden we vanuit Jinack 10 km over het strand naar Barra waar we bij laagtij de rivier konden oversteken. Door de stoffige straatjes waren we plots voor de poort van de grote veerpont. Dat was een enerverende oversteek samen met veel mensen, voertuigen, fruitkisten, een vrachtwagen van een loonbedrijf uit naaldwijk en nog veel en veel meer.
Aan de overkant in Banjul had Jammeh getrouwen opgetrommeld voor een solidariteitsbetuiging. Er was een tribune opgesteld langs de hoofdweg en aan de andere kant kwamen groepjes menaen binnen dansend en zingend met kledingstukken aan van de dictator, " the man of love and peace" als opschrift onder zijn portret.
Club Gerrit reed vlak voor het hek dichtging langs deze tribunes de stad uit.
De eerste stop was de heilige krokodillenpoel maar dit was en eerste klas tourist trap en daar waren we meteen weer weg. De lunch van gegrilde barracuda aan het strand was echter perfect en overvloedig. Nadat we nog een drankje deden op het strand bij het sapkarretje van Denis met het opschrift "Ameland" en "Einhovon" vertrokken we langs de weg. Bij het vissersdorp Tanji de kleurrijke scene geproefd terwijl Jur doorreed naar huis.
Wij wilden niet de hele tijd de grote weg volgen en reden een afslag op richting zee die mijn GPS aangaf. Na 5 km reed de weg verder achter een grote gesloten poort maar een van de zijdeurtjes was open. Het betrof een volledig ommuurde boerderij van jammeh met twee grote windmolens op het terrein. De wacht zei dat we door konden rijden maar na 8 km kwamen we bij een gesloten poort en ook de zijdeuren waren dicht. Met vereende krachten wisten Frans en Leon de boel zodanig te forceren dat we onze fietsen er door konden wurmen. De wacht zal zich wel afgevraagd hebben waar we bleven maar we reden de rest van het parkoers met zo'n 35 gemiddeld in een treintje over de grote weg.
Hier in Nemasu was het een prettig weerzien en werden we ook als verloren zonen onthaald.
Jur was ziek vanochtend en Jan bleef liever uitrusten.
Frans, Leon en ik reden na een rustige ochtend richting Kartung aan de zuidgrens met Senegal. We stopten bij de grensovergang, een riviertje waar kano's en sloepen mensen, goederen en zelfs motorfietsen overvaren. We konden de scene rustig aanschouwen vanachter een vergeperst sapje op het aan de rivier gelegen terras.
Terug reden we naar de riviermonding waar vissers wat hutjes hadden opgetrokken. Een van hen liet ons zien waar we het beste konden oversteken en tot over ons middel in het water wadend en onze fietsen boven ons hoofd bereikten we een strand met honderden reuzensternen, reigers en meeuwen. Ook lag er op dit immense lege strand een karkas waar bonte kraaien en grote kapgieren om streden. Iets verderop legden we onze fietsen neer en genoten van zon, zee en meegebrachte boeken.
Weer op de fiets zagen we vissers een enorm net naar binnen slepen. We hebben zeker een halfuur mee staan trekken tot het net met tegenvallende inhoud, zo'n dertig botervissen en kleine roggen, in zijn geheel op het strand getrokken was. 
Langs het strand konden we verder de hele weg terug tot aan de lodge rijden, slechts onderbroken door het drinken van een nieuw sapje bij een van de jongens die hier op het strand zo'n tent uitbaten en voor wie wij de enige klant van de dag zijn.


Nieuwe alinea
Share by: